Farmacie

Wanneer we de cijfers over het gebruik van extramurale geneesmiddelen in de eerste helft van 2021 vergelijken met de zelfde periode in 2020, komen we tot de volgende resultaten:

  •  De vergoeding voor extramurale geneesmiddelen is gedaald met 3,6% naar 1,53 miljard euro.
  •  Het gebruik van extramurale geneesmiddelen, uitgedrukt in aantal DDD’s, is licht gestegen met 1,0%.
  •  Het aantal uitgiftes is gedaald met 2,3%.
  •  De prijs van extramurale geneesmiddelen , uitgedrukt in vergoeding per DDD, is met 4,5% gedaald naar 0,34 euro per DDD. Een reden voor de prijsdaling is de herijking van de WGP in oktober 2020 en april 2021 waar één van de referentielanden vervangen is. (Zie voor meer informatie de beleidsmaatregelen geneesmiddelen)

Kijk voor meer informatie over de ontwikkelingen in het eerste half jaar van 2021 in de tabel met kwartaalcijfers in het besloten gedeelte van de GIPdatabank.

Grootste stijgers

Ten opzichte van het eerste half jaar van 2020 is Apixaban de grootste stijger in vergoeding in het eerste half jaar van 2021. De vergoeding aan dit geneesmiddelen is gestegen van 35 miljoen euro naar 42 miljoen euro. Net als het andere direct werkende orale anticoagulantia Rivaroxaban, behoort dit geneesmiddel al sinds het toetreden op markt in 2012 tot één van de grootste stijgers.

Een andere grote stijger is het in 2018 nieuw op de markt gekomen Semaglutide. Dit geneesmiddel, wat wordt gebruikt bij onvoldoende gereguleerde diabetes mellitus type 2, stijgt met 5 miljoen euro tot 14,8 miljoen euro in het eerste half jaar van 2021.

Kijk voor meer informatie over de grootste stijgers en dalers bij de rapportages ‘Top 25 stijgers kwartaal’ en ‘Top 25 dalers kwartaal’ in het besloten gedeelte van de GIPdatabank.

Nieuwe geneesmiddelen

Er zijn in het eerste half jaar van 2021 een aantal nieuwe middelen op de markt gekomen. Het meest opvallende nieuwe geneesmiddel is Siponimod. Dit geneesmiddel wordt onder voorwaarden gebruikt bij MS.

Kijk voor meer informatie over nieuwe geneesmiddelen bij de rapportage ‘Nieuwe geneesmiddelen kwartaal’ in het besloten gedeelte van de GIPdatabank.

 

Hulpmiddelen

Algemene ontwikkelingen

In vergelijking met de eerste helft van 2020 stijgen de totale uitgaven aan extramurale hulpmiddelenzorg in de eerste zes maanden van 2021 met ruim 4% naar 755 miljoen euro. Gemiddeld blijft het aantal gebruikers ongeveer gelijk. De gemiddelde kosten per gebruiker stijgen in de eerste helft van 2021 met ruim 5% in vergelijking met dezelfde periode van het voorgaande jaar. Log in en kijk naar de kwartaalcijfers voor een compleet beeld van alle ontwikkelingen in de hulpmiddelenzorg per kwartaal in de periode 2018 – eerste helft 2021.

Kwaliteitskader hulpmiddelenzorg

Het Kwaliteitskader Hulpmiddelenzorg is een kwaliteitsstandaard uit het Register van Zorginstituut Nederland, waarin staat hoe de keuze van het juiste hulpmiddel voor een patiënt tot stand hoort te komen. Het geeft zorgverzekeraars houvast bij de zorginkoop en patiënten kunnen hun zorgverzekeraar hierop aanspreken. In 2017 zijn het Generiek Kwaliteitskader Hulpmiddelenzorg drie aparte modules voor hulpmiddelenzorg bij stoma, continentie en diabetes opgenomen.

Hulpmiddelenzorg bij stoma

Voor wat betreft de voorzieningen voor stomapatiënten dalen de kosten per gebruiker in de eerste helft van 2021 met -5%. Het gemiddeld aantal gebruikers daalt met -3%. De uitgaven aan voorzieningen voor mensen met een stoma dalen met -8% naar ruim €50 miljoen in de eerste helft van 2021.

Hulpmiddelenzorg bij incontinentie

Ook de uitgaven aan incontinentiematerialen laten een daling zien in de eerste zes maanden van 2021 met -12% naar totaal €64 miljoen. Deze daling wordt veroorzaakt door een daling van het aantal gebruikers met -7%, in combinatie met een daling van de kosten per gebruiker met -6% in vergelijking met de eerste helft van 2020.

Hulpmiddelenzorg bij diabetes

Tot 2021 vielen diabeteshulpmiddelen onder 2 verschillende aanspraken. Namelijk onder de hulpmiddelenzorg en de geneeskundige zorg (medisch-specialistische zorg). Daardoor werden diabeteshulpmiddelen op verschillende manieren bekostigd. Namelijk direct via de zorgverzekeraar óf via het ziekenhuis. Per 1 januari 2021 heeft de minister voor Medische zorg de Regeling zorgverzekering gewijzigd. Daardoor worden alle diabeteshulpmiddelen nu vergoed vanuit de hulpmiddelenzorg (Regeling Zorgverzekering). Ook de systemen voor real time continue glucose monitoring (rt-CGM) vallen sinds 1 januari 2021 onder hulpmiddelenzorg. Zie de website van het Zorginstituut voor meer informatie.

In de rapportage top 10 van de hulpmiddelen met de sterkste stijgers voor wat betreft de uitgaven in de eerste helft van 2021 worden de eerste, de vierde en vijfde plek ingenomen door achtereenvolgens de categorieën Glucose monitoring (FGM en CGM), Insuline-infuuspompen en teststrips. Ook het aantal gebruikers van deze hulpmiddelen neemt in de eerste helft van 2021 toe in vergelijking met dezelfde periode in 2020. De aanspraak op vergoeding van FGM vanuit de basisverzekering is in december 2019 verruimd, waardoor FGM voor circa 75.000 tot 115.000 mensen met ingang van 10 december 2019 verzekerde zorg is. Deze verruiming in combinatie met de overheveling van diabeteshulpmiddelen naar de hulpmiddelenzorg verklaart mogelijk de groei van de uitgaven en gebruik van de categorieën Teststrips, Glucose monitoring (FGM) en Insuline-infuuspompen.   

Hulpmiddel niet gespecificeerd

Bij een aanzienlijk aantal records in de hulpmiddelenbestanden ontbreekt op dit moment een codering. Dit veroorzaakt een stijging in totale kosten van de categorie Y0500 ‘Hulpmiddel niet gespecificeerd’. De verwachting is dat deze records tijdens de jaarlijkse actualisatie van de GIPdatabank in de juiste categorie zijn ingedeeld.